Met de trein naar Yazd!

24-10-2017 Met de trein naar Yazd
Vanmorgen gaan we met de trein naar Yazd, een rit van ongeveer drie uur. We vertrekken een half uur te laat en het is een heel gedoe om onze koffers mee te krijgen zonder al te veel overlast voor de andere reizigers, maar dat mag de pret niet drukken.
We krijgen een pakketje met zonnebloempitten, limonade en een cake-je en voor omgerekend € 0,50 kopen we een bekertje oploskoffie ( helaas alleen incl melk en suiker, dus verwende sikken Lisette en Maja geven het terug). We rijden echt door eentonig droog woestijngebied, maar goede gesprekken doden de tijd. En we leren elkaar beter kennen. Bij aankomst in Yazd staat er een bus klaar om ons naar ons hotel te brengen. De komende twee nachten slapen we in het hartje van 's werelds grootste lemen dorp; het historisch centrum van Yaz in hotel Shanedan (in oud rijkeluis huis) het heeft een dakterras, toegang tot onderaards kelder met waterkanalen en ligt aan het plein met het mausoleum vd 12 imams (Boge-ye Davazde Eman) en de "gevangenis van Alexander" (Zendan-e Iskander). Vanavond kunnen we sterren kijken op het dakterras en als het te warm wordt, kunnen we terecht in de windkamer, gelegen onder een van de windtorens die zo typisch voor Yazd zijn.
De lunch staat klaar op de met zeil overdekte binnenplaats en terwijl we aan tafel gaan, wordt het Wilhelmus voor ons gespeeld en op tafel staat de Nederlandse vlag. Weer zo'n teken van hoe welkom we hier zijn. Ook op straat wordt er vaak vriendelijk naar ons geknikt of gelachen en wordt ons een hartelijk " Welcome!" toegeroepen. Hoogtepunt van vandaag was de man op de brommer die ons vanmorgen voorbij reed, zijn brommer stopte, zich omdraaide, een foto van ons maakte met zijn telefoon en vervolgens met opgeheven armen "Goodmorning!" riep!
Na de lunch even vrije tijd en lekker op je kamer de hoofddoek af en de ogen van binnen bekijken. Om 16.00 uur vertrekken we voor een flinke wandeling (ruim 13 km) door de smalle straatjes van de oude stad, zien leuke koffietentjes met dakterras en ontmoeten nog meer aardige mensen. Toos leert een paar enthousiaste kids haar rijmpje uit vroeger tijden: ze vinden het prachtig. Dan bezoeken we de vrijdagmoskee (Masjed-e Jame) in prachtige blauw groene tinten en twee schitterende minaretten die naar de hemel reiken. In de entreeboog zijn allerlei inscripties in een bijzonder hoekig handschrift in mozaieken verwerkt: zelfs voor eigen mensen moeilijk te lezen. In de moskee zelf zien we swastika's verwerkt: symbool voor kracht, vernieuwing en de kringloop van het leven. Wat een sfeer heerst er hier! Door de prachtige grote houten poort verlaten we de moskee weer. Er hangen kettingen in de poort die in vroeger tijden zo laag hingen, dat men er gebukt onderdoor moest: bedoeld als een vorm van respect.
We lopen een stukje door de bazaar waar brocaten stoffen, koperen pannen en vooral heel veel (18 karaats) goud verkocht wordt. De sieraden kunnen ons niet bekoren omdat het meestal erg overdone is. Ieder zijn ding, toch?
Het watermuseum leert ons hoe in vroeger tijden in barre omstandigheden water vanaf de bron (vlakbij de bergen) gevonden werd en via ingenieuze handgegraven kanalen naar de stad gebracht werd. Yazd heeft onder de oude stad een netwerk van 19 km aan kanalen om water te transporteren. Ook in ons hotel kun je via trappen met enorm hoge treden een kijkje nemen bij zo'n kanaal.
Dan naar het Huis vd Krachten waar we een training meemaken van een sport met een soort van enorme beschilderde kegels waarmee ronddraaiende bewegingen gemaakt worden. Stel je een ronde kelder voor met in het midden een rond gedeelte voor de training en eromheen vloeren met perzische tapijten en lage bakjes tegen de muur waar de toeschouwers zitten. De schoenen moeten uit, he Mia? Vooraf laten de mannen zien hoe sterk en lenig ze wel niet zijn. Het ronddraaien in een cirkel doet ons denken aan de Djerwisjen die we in oost Turkije gezien hebben.
Voor wie het niet kan laten: zoetigheid koop je bij de beroemde winkel Haj Khalife Ali Radbar, maar het is wel tamelijk commercieel. Deze winkel ligt aan een groot plein met het resterende voorfront van een moskee (Amir Chakhmaq) met prachtige fonteinen en sinds 2017 een nieuw monument voor de martelaren die de laatste jaren overleden zijn in de strijd tegen Is. 's Avonds is deze gevel schitterend verlicht en hier komen veel mensen op af.
Rechts van het gebouw staat een 400 jaar oude grote houten constructie ( nakhl) in de vorm van een blad, die tijdens Ashura afwisselend door honderden mannen gedragen wordt als symbool voor het lijden van Hussein.
Vanavond prima buffet in een groot restaurant in een oud herenhuis, waar we ons weer verbazen over hoeveel ruimte en zalen zich achter een ogenschijnlijk oninteressante pui bevindt. Dat hadden we zelf nooit gevonden. Na een flinke wandeling terug naar ons hotel en lekker slapen. Die met de taxi naar huis gingen hebben nog een hoop heisa gemaakt over € 0,50 fooi voor de chauffeur. Met miljoenen aan rial op zak is het moeilijk rekenen, he Piet, Ine, Margo en Lisette?

De volgende dag vertrekken we om 9.00 uur met de bus voor een bezoek aan de Torens van Stilte (Dakhma-ye Zatoshti), bovenop de top van twee heuvels die je beiden kunt beklimmen. De hoogste via een hellend pad en de andere via trappen. Dit waren tot een jaar of 40 geleden de begraafplaatsen van de Zoroastriers ( een geloofsgroep die stamt van de Grieken ongeveer 800 bc en wellicht nog eerder. Volgens dit geloof was verbranden of begraven van overledenen niet "rein", vandaar dat zij hun doden bovenop de torens legden, als prooi voor de gieren. In het midden van het plateau werden kinderen gelegd, daaromheen vrouwen en in de buitenste ring mannen. De afgekloven beenderen wierp men, nadat deze door de zon gedroogd waren, in een kuil in het midden van het ronde plateau.
Aan de voet van de heuvels staan lemen gebouwen, waar familie,eden, die vaak lang onderweg waren voor de ceremonie, konden overnachten.
Vanaf de heuvels heb je een prachtig uitzicht over de stad en de bergen in de verte. Geschiedenis en toekomst vermengen zich hier op een bijzondere manier.
Een andere nalatenschap van de Zoroastriers is de vuurtempel (Atahgah-e Varahram) waar volgens overlevering het meer dan 1500 jaar oude heilige vuur bewaard wordt. Er is ook een klein interessant museumpje bij.
Vervolgens een rondje door de bazaar waar Ine eindelijk haar kerstloper vindt. Deze wordt speciaal voor hen op maat gemaakt volgens het typische patroon van Yazd en zal vanavond in ons hotel worden afgeleverd. Nog een kerststalletje scoren en dan is er weer rust in de tent.
En wat vinden we het leuk om net als de locals een broodje falafel te eten in een klein tentje. Dat is voor herhaling vatbaar!
In de Perzische tuinen Bagh-e Doulat Abad uit 1712 maken we een heerlijke wandeling en stellen we ons voor hoe het hier in vroeger tijden geweest moet zijn. Hier vinden we ook de hoogste windtoren van de stad (33 m) die zeshoekig is, itt tot de standaard torens die vier hoeken hebben. In het paviljoen prachtige glas-in-loodramen wat voor een speciale sfeer zorgt. En de langste waterpartij met fonteinen, met hoge bomen en heggen, waarlangs het heerlijk slenteren is.
Dan terug naar het hotel waar we vrije tijd krijgen tot 19.00 uur.